Ý Nghĩa Đằng Sau Nét Vẽ: Logo “Thanh Tiên – Sắc Màu Văn Hóa Làng Nghề”Hoa giấy Thanh Tiên, một biểu tượng văn hóa đặc trưng của xứ Huế, đã trở nên quen thuộc với nhiều người. Để tạo ra những bông hoa giấy tinh xảo và đầy màu sắc như vậy, các nghệ nhân làng Thanh Tiên đã trải qua một quy trình sản xuất vô cùng tỉ mỉ và công phu.
Qua bài viết này, hãy cùng sắc màu Thanh Tiên tìm hiểu xem đó là những công đoạn nào nhé!
1. Chọn lựa nguyên liệu:
- Tre: Loại tre được lựa chọn kỹ càng, thường là tre lồ ô. Tre phải già, thân thẳng, không bị sâu bệnh. Sau khi thu hoạch, tre được chẻ nhỏ, vót tròn và phơi khô để làm cành, cuống hoa.
- Giấy: Giấy dó là loại giấy truyền thống được ưa chuộng. Giấy được cắt thành các hình dáng khác nhau tùy theo loại hoa.
- Màu nhuộm: Màu nhuộm hoa giấy Thanh Tiên chủ yếu từ nguồn gốc tự nhiên như vỏ cây, lá cây. Mỗi màu sắc đều mang một ý nghĩa riêng và được pha chế theo công thức gia truyền.
-
Hoa giấy Thanh Tiên
2. Quy trình sản xuất:
- Tạo hình cành và lá: Tre đã phơi khô được uốn cong, tạo hình thành cành, lá. Các nghệ nhân sử dụng kỹ thuật uốn cong và buộc dây để tạo ra những đường nét tự nhiên và mềm mại.
- Cắt và nhuộm giấy: Giấy được cắt thành các hình dáng cánh hoa, lá. Sau đó, giấy được ngâm vào dung dịch màu tự nhiên để nhuộm màu. Thời gian nhuộm và nhiệt độ sẽ quyết định độ đậm nhạt của màu sắc.
- Gắn kết các bộ phận: Các cánh hoa, lá đã nhuộm màu được gắn kết với nhau bằng hồ tự nhiên để tạo thành bông hoa hoàn chỉnh.
- Làm táng chần (nhụy hoa): Táng chần thường được làm từ kính hoặc giấy thiếc bạc, tạo điểm nhấn cho bông hoa.
- Lắp ráp thành cây hoa: Sau khi làm đủ số lượng hoa cần thiết, người ta sẽ bó rơm vào cây tre để tạo thành cây chông, dùng để cắm các cành hoa.

3. Thiết kế mẫu hoa:
Các nghệ nhân làng Thanh Tiên rất sáng tạo trong việc thiết kế mẫu hoa. Họ thường lấy cảm hứng từ thiên nhiên, hoa lá để tạo ra những mẫu hoa độc đáo. Mỗi loại hoa đều có những đặc trưng riêng, như hoa Mai, hoa Cúc, hoa Lan, hoa Đồng Tiền, hoa Thược Dược…
4. Ý nghĩa văn hóa:
Hoa giấy Thanh Tiên không chỉ là một sản phẩm thủ công mỹ nghệ mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Người dân xứ Huế thường mua hoa giấy để cúng bái vào các dịp lễ tết, đặc biệt là dịp Tết Nguyên Đán. Những cây hoa giấy được đặt trên ban thờ tổ tiên, am cảnh, hoặc nhà cửa để cầu mong bình an, may mắn.
Một ngày làm việc của người thợ làm hoa giấy Thanh Tiên thường bắt đầu từ rất sớm. Họ tỉ mỉ từng công đoạn, từ việc chọn nguyên liệu đến việc hoàn thiện sản phẩm. Dưới đôi bàn tay khéo léo của các nghệ nhân, những bông hoa giấy bình dị trở nên sống động và đầy màu sắc.
Để bảo tồn và phát triển nghề làm hoa giấy Thanh Tiên, chúng ta cần chung tay quảng bá và ủng hộ sản phẩm truyền thống này. Hãy đến với làng nghề Thanh Tiên để khám phá và trải nghiệm quy trình sản xuất độc đáo, đồng thời mang về những món quà ý nghĩa cho người thân và bạn bè.

5. Quy trình thiết kế hoa giấy Thanh Tiên – Kiệt tác từ đôi bàn tay tài hoa
Hoa giấy Thanh Tiên, một biểu tượng văn hóa đặc trưng của xứ Huế, đã trở nên quen thuộc với nhiều người. Để tạo ra những bông hoa giấy tinh xảo và đầy màu sắc như vậy, các nghệ nhân làng Thanh Tiên đã trải qua một quy trình sản xuất vô cùng tỉ mỉ và công phu.
- Chọn tre, chọn giấy – Bước khởi đầu quan trọng
Nguyên liệu chính để làm hoa giấy Thanh Tiên là tre và giấy. Tre được lựa chọn kỹ càng, thường là tre lồ ô, vì chúng có độ dẻo dai và màu sắc tự nhiên đẹp mắt. Tre sau khi được chẻ nhỏ, vót tròn sẽ trở thành những chiếc cuống hoa chắc chắn.
Giấy, chủ yếu là giấy dó, được cắt thành những hình dáng khác nhau tùy thuộc vào loại hoa. Giấy sẽ được nhuộm màu bằng các loại màu tự nhiên như vỏ cây, lá cây, tạo nên những gam màu sắc tươi tắn và gần gũi với thiên nhiên.
- Tạo hình cánh hoa – Đòi hỏi sự khéo léo và tỉ mỉ
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu, các nghệ nhân sẽ bắt đầu tạo hình cho những cánh hoa. Đôi bàn tay khéo léo của họ sẽ biến những mảnh giấy phẳng lì thành những cánh hoa sinh động với những đường nét mềm mại, uốn lượn.
- Làm táng chần (nhụy hoa) – Điểm nhấn của bông hoa
Táng chần (nhụy hoa) là phần quan trọng tạo nên sự hoàn thiện cho bông hoa. Táng chần thường được làm từ kính hoặc giấy thiếc bạc, tạo ra những điểm sáng lấp lánh và thu hút.
- Kết hợp các bộ phận – Hoàn thiện một bông hoa
Sau khi đã hoàn thành các bộ phận, các nghệ nhân sẽ tiến hành ghép các cánh hoa, táng chần và cuống hoa lại với nhau để tạo thành một bông hoa hoàn chỉnh. Quá trình này đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo để tạo ra những bông hoa có hình dáng cân đối và đẹp mắt.
- Những loại hoa giấy Thanh Tiên phổ biến
Với óc tưởng tượng phong phú và bàn tay khéo, nghệ thuật, các nghệ nhân đã mô phỏng các loại hoa có ở tự nhiên như hoa Bìm Bìm (Loa kèn), hoa Cúc đơn, hoa Cúc kép, hoa Mắm nêm, hoa Tường vi, hoa Quỳ và sau đó là hoa Sen.
- Từ những bông hoa đến cây Chông
Sau khi làm đủ số lượng hoa cần thiết, người Thanh Tiên sẽ bó rơm vào cây tre để tạo thành cây Chông. Những cây Chông này là nơi để cắm các cành hoa, tạo thành những bó hoa lớn và đẹp mắt.

6. Ý nghĩa văn hóa của hoa giấy Thanh Tiên
Hoa giấy Thanh Tiên không chỉ là một sản phẩm thủ công mỹ nghệ mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Trong dịp Tết Nguyên Đán, người dân xứ Huế thường mua hoa giấy để cúng bái tổ tiên, thần linh. Những bông hoa giấy rực rỡ sắc màu mang đến không khí tươi vui và ấm áp cho ngày Tết.
Quy trình thiết kế hoa giấy Thanh Tiên là một quá trình đòi hỏi sự sáng tạo, tỉ mỉ và tâm huyết của người nghệ nhân. Mỗi bông hoa giấy đều mang trong mình một phần hồn của người thợ và trở thành một món quà ý nghĩa trong dịp Tết Nguyên Đán.